આજના આ લેખમાં આપણે જાણીશું કે, પેરા કમાન્ડો શું છે?, Para Commando કેવી રીતે બને છે?, પેરા કમાન્ડો તાલીમ કેવી હોય છે? અને Para Commando નો પગાર કેટલો હોય છે? તો આ તમામ માહિતી ગુજરાતી ભાષામાં જાણવા માંગો છો તો આ લેખને અંત સુધી વાંચો.
પેરા કમાન્ડો શું છે?
પેરા કમાન્ડોનું નામ સાંભળીને દરેક દુશ્મન કે દેશ ધ્રુજે છે. તે ભારતીય સેનાની પેરાશૂટ રેજિમેન્ટનું સ્પેશિયલ ફોર્સ યુનિટ છે. પેરા કમાન્ડોનું કાર્ય દેશના દુશ્મનો સામે વિશેષ ઓપરેશન,બંધકની સમસ્યા, આતંકવાદ વિરોધી કામગીરી, બિન-પરંપરાગત હુમલાઓ વિશેષ જાસુશી કામગીરી, વિદેશમાં આંતરિક સુરક્ષા, બાળવાખોરી દબાવવા અને દુશ્મનને શોધવું અને નાશ કરવાનું છે. ભારતીય સેનાના પેરા કમાન્ડોની જેમ નેવીમાં માર્કોસ છે અને એરફોર્સમાં ગરુડ કમાન્ડો છે. આ તમામ વિશેષ દળોએ માત્ર દેશમાં જ નહીં પરંતુ વિદેશમાં પણ ઘણા મોટા ઓપરેશનને સફળતાપૂર્વક પાર પડ્યા છે.
પેરા કમાન્ડોનો ઇતિહાસ
ભારત દેશમાં અને ભારતીય સેનાના ઇતિહાસમાં સુવર્ણ અક્ષરે લખાયેલી 29 સપ્ટેમ્બર 2016 ની તારીખ કદાચ યાદ હશે, જો નહીં, તો ખબર પડશે કે આ દિવસે ભારતે પાકિસ્તાન પર સર્જીકલ સ્ટ્રાઈક કરી હતી. તે જ દિવસે, ભારતીય સેનાના ઉત્તરી કમાન્ડની 4 અને 9મી બટાલિયનના સ્પેશિયલ ફોર્સ પેરા કમાન્ડોએ પાકિસ્તાનમાં પ્રવેશી કર્યો અને ત્યાંના તમામ લોન્ચ પેડ્સનો નાશ કર્યો અને ત્યાંના ડઝનેક આતંકવાદીઓને ખતમ કર્યા. આ પહેલા આ પેરા કમાન્ડોએ મ્યાનમારમાં ઘૂસીને પણ ત્યાં હાજર તમામ આતંકવાદી કેમ્પોને સંપૂર્ણપણે નષ્ટ કરી દીધા હતા.
Para Commando કેવી રીતે બને છે?
પેરા કમાન્ડો બે રીતે બને છે જેમાં તેમની પસંદગી પ્રક્રિયા બે રીતે થાય છે, જેમાં (2) સીધી ભરતી અને (2) અન્ય ભારતીય સેનામાથી ભરતી.
(1) સીધી ભરતી
આ અંતર્ગત સિવિલમાંથી લઈને આર્મી રેલીમાં લોકોની ભરતી કરવામાં આવે છે. આર્મી રેલી પેરા કમાન્ડો ટ્રેનિંગ સેન્ટર બેંગ્લોર ખાતે યોજવામાં આવે છે, જ્યા પસંદ કરાયેલ ઉમેદવારને પેરા કમાન્ડોની સખત તાલીમ લે છે. બેગ્લોર ઉપરાંત, ઉત્તમ પ્રદર્શન અને શારીરિક ધોરણો ધરાવતા સૈનિકોને પેરા કમાન્ડોની તાલીમ માટે પેરા ટ્રેનિંગ સેન્ટરમાં મોકલવામાં આવે છે.
(2) અન્ય ભારતીય સેનામાથી ભરતી.
ભારતીય સેનામાં જોડાનાર જવાન પેરા રેજિમેન્ટમાં જોડાવા માંગે છે, તેણે સ્વયંસેવક તરીકે અરજી કરવાની રહેશે. આમાં અરજી કરવા માટે જવાને તેનાં કમાન્ડિંગ ઓફિસરની ભલામણ લેવી પડશે. કોઈપણ યુનિટમાં કમાન્ડિંગ ઓફિસર પેરા કમાન્ડો માટે એજ જવાનની ભલામણ કરે છે, જે શારીરિક અને માનસિક રીતે સંપૂર્ણ સ્વસ્થ હોય.
ભારતમાં માત્ર 2 થી 5 ટકા લોકો જ Para Commando બની શકે છે.
પેરા કમાન્ડો માટે અરજી કરવી એમાં પસંદગી મેળવવા જેટલું જ સરળ નથી. ડાયરેક્ટ રીક્રુટમેન્ટ અને ઇન્ડિયન આર્મીમાંથી આવતા તમામ સૈનિકો પેરા કમાન્ડો બનતા નથી. પેરા કમાન્ડો માટે તાલીમ શરૂ કરનાર તમામ અરજદારોમાંથી માત્ર 2 થી 5 ટકા જ પેરા કમાન્ડો સ્પેશિયલ ફોર્સમાં જોડાવા માટે સક્ષમ છે. પેરા કમાન્ડો સ્પેશિયલ ફોર્સમાં જોડાતા પહેલા કોઈપણ સૈનિક માટે પેરાટ્રુપર બનવું ફરજીયાત છે, તેનાં માટે પહેલા તેણે પેરાટ્રુપરની તાલીમ લઈને પેરાટ્રુપરની પરીક્ષા પાસ કરવી પડશે. પેરા પેરાટ્રુપર બન્યા પછી જ પેરા કમાન્ડો સ્પેશિયલ ફોર્સની એડવાન્સ ટ્રેનિંગ માટે અરજી કરી શકે છે.
Para Commando ની તાલીમ કેવી રીતે મળે છે?
પેરા કમાન્ડો માટે સૈનિકોની પસંદગી પ્રક્રિયા પુરા ત્રણ મહિના સુધી ચાલે છે. આ દરમિયાન, સૈનિકો થાક, માનસિક અને શારીરિક ત્રાસ વગેરે જેવા ઘણા મુશ્કેલ તબક્કામાથી પસાર થાય છે. દરરોજ કમાન્ડોના દિવસની શરૂઆત 60 થી 65 કિગ્રા શરીરના વજન અને 20 કિમીની દોડથી થાય છે. પેરા કમાન્ડોની તાલીમ કામની સાથે સાડા ત્રણ વર્ષ સુધી ચાલુ રહે છે. તે પછી પણ કમાન્ડો સમયાંતરે અપડેટ થતા રહે છે. સાડા 33 હજાર ફૂટની ઊંચાઈથી ઓછામાં ઓછા 50 કુદકા મારવા માટે પેરા કમાન્ડોની જરૂર પડે છે. તેઓ એરફોર્સ પેરા ટ્રેનિંગ સ્કૂલ, આગ્રામા પ્રશિક્ષિત છે. પાણીમાં લડવાની તાલીમ નેવલ ડાઇવિંગ સ્કૂલ, કોચીમાં આપવામાં આવે છે.
તાલીમ દરમિયાન, લગભગ 95 ટકા જવાન તો તાલીમ છોડી દે છે અથવા ગેરલાયક ઠરે છે. કેટલીકવાર સૈનિકો તાલીમ દરમિયાન મુત્યુ પામે છે.
આ પણ વાંચો:-
Para Commando નુ મુખ્ય હથિયાર પેરાશૂટ છે?
Para Commando નું સૌથી મહત્વનું શસ્ત્ર તેમનું પેરાશૂટ છે. યોગ્ય સમયે આકાશામાં પેરાશૂટ ખોલવાની તાલીમ સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે. પેરા કમાન્ડોમાં બે પેરાશૂટ હોય છે. પ્રથમ પેરાશુટ જેનું વજન 15 કિલો છે, જયારે બીજો રિઝર્વ પેરાશૂટ જેનું વજન 5 કિલો છે. આ પેરાશૂટની કિંમત 1 લાખથી 2 લાખ સુધીની છે. પેરા કમાન્ડો આ પ્રકારની સખત તાલીમમાંથી પસાર થવું પડે છે. પેરા કમાન્ડોએ કોઈપણ પ્રકારની પરિસ્થિતિમા નિપુણતા મેળવવી પડે છે. આની મુખ્ય તાલીમ દુશ્મન પર નજીકની ઓચિંતો હુમલો કરવાની છે.
આ સૌથી ખતરનાક તાલીમ છે. ગાઢ જંગલની મધ્યમાં દુશ્મન પર હુમલો કરીને હુમલો કરવામાં આવે છે. આ માટે દુશ્મન પર નજીકથી ગોળીબારી કરવાની તાલીમ ખુબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. પેરાશૂટ અને હથિયારના વજન સાથે 40 થી 50 કિલોગ્રામ વજન વહન કરતો કમાન્ડો. જયારે પેરા કમાન્ડો કોઈપણ ખાસ ઓપરેશન કરવા જાય છે ત્યારે તેનાં માટે ઘણી તૈયારીઓ કરવામાં આવે છે.
Para Commando કેટલો પગાર મળે છે?
પેરા કમાન્ડોને સ્પેશિયલ ફોર્સનું જીવન ખુબ જ કપરું છે, તેઓ આખો દિવસ મહેનત કરે છે અને જોખમ ઉઠાવે છે. તેઓ અન્ય સરક્ષણ કર્મચારીઓની તુલનામાં ખુબ જ સંઘર્ષપૂર્ણ દિનચર્યાનું પાલન કરે છે, તેથી તેમને સામાન્ય આર્મી વ્યક્તિના પગાર સાથે વિશેષ ભથ્થું આપવામાં આવે છે. સ્પેશિયલ ફોર્સ પેરા કમાન્ડો સ્પેશિયલ ફોર્સને આપવામાં આવે છે જે 7 મા પગાર પંચ હેઠળ દર મહિને રૂ.25000 છે અને જેસીઓ અને અન્ય રેન્ક માટે રૂ.17300 પ્રતિ માસ છે. આ સિવાય તેમને અન્ય ઘણા ભથ્થા અને સુવિધાઓ પણ આપવામાં આવે છે.
મિત્રો અમે આશા રાખીએ છીએ, કે તમને આ લેખ વાંચવામાં મજા આવી હશે. અહીં આપેલ માહિતી વિવિધ જગ્યાએથી એકઠી કરીને અહીં મુકવામાં આવી છે પરંતુ જો તમે Para Commando વિશે વધુ માહિતી જાણવા માંગો છો તો Wikipedia પર જઈને માહિતી મેળવી શકો છો