પ્રિય મિત્રો અહીં, ભારતના ઇતિહાસમાં મહિલા શાસકો વિશે માહિતી આપવામાં આવી છે, જો તમે કોઈ સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષા કે કોઈ અન્ય પરીક્ષાની તૈયારી કરી રહ્યા છો, તો તમને આ લેખ કામ આવશે. તો જો તમે ભારતના ઇતિહાસમાં મહિલા શાસકો વિશે માહિતી જાણવા માંગો છો, તો આ લેખને અંત સુધી વાંચો.
ભારતના ઇતિહાસમાં મહિલા શાસકો
1.રાણી રુદ્રમ્મા (1259 – 1289 એડી)
- રાણી રુદ્રમા દેવી ડેક્કન પ્લેટુ પરના કાકટિયા વંશની હતી.
- તે રાજા ગણપતિદેવની પુત્રી હતી જેણે તેને ઔપચારિક રીતે પ્રાચીન પુત્રિકા વિધિ દ્વારા પુત્ર તરીકે નિયુક્ત કર્યા અને તેનું નામ રુદ્રદેવ રાખ્યું.
- તેણી જ્યારે માત્ર ચૌદ વર્ષની હતી ત્યારે તેણીએ તેના પિતાનું સ્થાન લીધું હતું.
- તેણીના લગ્ન નિદાદાવોલુના પૂર્વ ચાલુક્ય રાજકુમાર વીરભદ્ર સાથે થયા હતા.
- તેણીએ તેના પિતા દ્વારા શરૂ કરાયેલ વારંગલ કિલ્લો પૂર્ણ કર્યો.
- માર્કોપોલો, વેનેટીયન પ્રવાસી જેણે તેના શાસન દરમિયાન મુલાકાત લીધી હતી તે લખે છે કે તે ન્યાય, સમાનતા અને શાંતિની પ્રેમી હતી.
2.રાણી દુર્ગાવતી (1524 – 1564 એડી)
- રાણી દુર્ગાવતીએ ગોંડવાના શાસક દલપત શાહના મૃત્યુ પછી તેના પુત્ર બીર નારાયણ વતી 1548 થી 1564 સુધી ગોંડવાના પર શાસન કર્યું.
- મુઘલ સમ્રાટ અકબરે 1564માં ગોંડવાના પર હુમલો કર્યો હતો.
- રાણી દુર્ગાવતીએ આક્રમણકારી સૈન્ય સામે યુદ્ધનું નેતૃત્વ કર્યું પરંતુ આખરે જ્યારે તેની હાર નિકટવર્તી બની ત્યારે તેણે અપમાન માટે મૃત્યુ પસંદ કરીને આત્મહત્યા કરી.
3.ચાંદ બીબી (1550 – 1599 એડી)
- ચાંદ ખાતુન અથવા ચાંદ સુલતાના તરીકે પણ ઓળખાય છે.
- તે અહમદનગરના હુસૈન નિઝામ શાહ I ની પુત્રી હતી.
- તેણીના લગ્ન બીજાપુરના સુલતાન આદિલ શાહ સાથે થયા હતા, જેની તેના જ માણસો દ્વારા હત્યા કરવામાં આવી હતી.
- તેણીએ બીજાપુરના રીજન્ટ (1580-90) અને અહમદનગરના રીજન્ટ (1596-99) તરીકે કામ કર્યું હતું.
- 1595માં જ્યારે મુઘલો દ્વારા અહેમદનગર પર આક્રમણ કરવામાં આવ્યું ત્યારે તેણીએ સફળતાપૂર્વક તેનો બચાવ કર્યો.
- 1599 માં, અકબરના દળોએ ફરી એકવાર અહમદનગર કિલ્લાને ઘેરો ઘાલ્યો. પરંતુ જ્યારે તેણીએ મુઘલો સાથે શરતોની વાટાઘાટો કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, ત્યારે ચાંદ બીબીને તેના પોતાના સૈનિકોએ મારી નાખ્યો જેણે તેણીને ગેરસમજ કરી.
4.દેવી અહિલ્યા બાઈ હોલકર (1725 – 1795 એડી)
- દેવી અહિલ્યાબાઈ હોલકરે 1766 થી 1795 સુધી અહમદનગર પર શાસન કર્યું.
- તે મનકોજી શિંદેની પુત્રી હતી.
- 1733 માં તેણીના લગ્ન ખાંડે રાવ સાથે થયા હતા, જે 1754 માં કુંભેરના યુદ્ધમાં મૃત્યુ પામ્યા હતા.
- તેણીના સસરા મલ્હાર રાવ હોલકરે તેણીને 1766 માં તેમના મૃત્યુ સુધી રાજ્ય પર શાસન કરવામાં માર્ગદર્શન આપ્યું હતું.
5.કિત્તુર રાની ચેન્નમ્મા (1778 – 1829 એડી)
- રાણી ચેન્નમ્માના લગ્ન કર્ણાટકના બેલગામના રજવાડા કિત્તુરના રાજા મુલ્લાસરજા સાથે થયા હતા.
- તેમના પતિ 1816 માં મૃત્યુ પામ્યા અને એક પુત્ર છોડીને ગયા, જેનું 1824 માં અવસાન થયું.
- જ્યારે રાણી ચેન્નમ્માએ શિવલિંગપ્પાને તેમના પુત્ર તરીકે દત્તક લીધા અને તેમને સિંહાસનનો વારસદાર બનાવ્યો, ત્યારે અંગ્રેજોએ તે સ્વીકાર્યું નહીં.
- તેણીના સામ્રાજ્યને બચાવવાની લડાઇ બાદ, તેણીને બંદી બનાવી લેવામાં આવી હતી અને બેલહોંગલ કિલ્લામાં રાખવામાં આવી હતી જ્યાં તેણીએ 1829 માં અંતિમ શ્વાસ લીધા હતા.
6.રાણી લક્ષ્મી બાઈ (1835 – 1858 એડી)
- રાણી લક્ષ્મીબાઈનો જન્મ વારાણસીમાં થયો હતો અને તેનું નામ મનુ હતું.
- તેણીના લગ્ન 1842માં ઝાંસીના શાસક ગંગાધર સાથે થયા હતા.
- જ્યારે તેણીના પતિ અને પુત્ર બંને મૃત્યુ પામ્યા ત્યારે તેણીએ તેને સિંહાસનનો વારસદાર બનાવવા માટે એક બાળકને દત્તક લીધું.
- તત્કાલિન બ્રિટિશ ગવર્નર જનરલ લોર્ડ ડેલહાઉસીએ દત્તક લેવાનો ઇનકાર કર્યો હતો અને ઝાંસીને વિલય કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો.
- રાણી લક્ષ્મીબાઈ અન્ય શાસકો સાથે જોડાઈ જેઓ બ્રિટિશ શાસન સામે બળવો કરી રહ્યા હતા.
- તેણી ગ્વાલિયરમાં જીવલેણ રીતે ઘાયલ થઈ હતી અને જૂન 1858 માં મૃત્યુ પામી હતી.
- વિક્રમાદિત્ય સિંહ તેમની પત્ની અવંતિબાઈને છોડીને મૃત્યુ પામ્યા અને સિંહાસનનો કોઈ વારસદાર ન હતો.
- જ્યારે અંગ્રેજોએ તેણીનું રાજ્ય કબજે કર્યું, ત્યારે અવંતીબાઈએ અંગ્રેજો પાસેથી પોતાની જમીન પાછી મેળવવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી.
- તેણીએ ચાર હજાર માણસોની સેના ઊભી કરી અને 1857માં અંગ્રેજો સામે તેનું નેતૃત્વ કર્યું.
- એક ભીષણ યુદ્ધના અંતે તેણીએ આત્મહત્યા કરી લીધી જ્યારે તે બ્રિટિશરો સામે વધુ સમય રોકી શકતી ન હતી.
અમે આશા રાખીએ છીએ, કે તમને આ લેખ કામ આવશે, આ લેખમાં ભારતના ઇતિહાસમાં મહિલા શાસકો વિશે માહિતી આપવામાં આવી છે?, આવી જ રીતે તમે જો ગુજરાતી ભાષામાં જનરલ નોલેજ જાણવા માંગો છો, તો જોડાયેલા રહો અમારી વેબસાઈટ સાથે.
આ પણ વાંચો:-
